|
Το 1941 και ως
τα μέσα του 1942 οι Ιταλοί ελέγχουν ακόμη και τον ορεινό όγκο
του Νομού Καρδίτσας. Από το Φθινόπωρο του 1942 όμως μόνο με τα
κιάλια βλέπουν το βουνό! Οι λιγοστοί Έλληνες αντιστασιακοί
άρχισαν ήδη να πληθαίνουν και να παρενοχλούν τον εχθρό.
Ανατινάζουν τη
σιδηροδρομική γέφυρα του Καράμπαλη, καθώς και τη γέφυρα στους
Στεφανουσαίους, μεταξύ Καρδίτσας και Τρικάλων. Η σιδηροδρομική
συγκοινωνία διακόπτεται και ο δρόμος Καρδίτσας - Τρικάλων είναι
σε τόσο κακή κατάσταση, ώστε για να έλθει ενίσχυση από τα
Τρίκαλα, χρειάζονταν πολλές ώρες.
Τώρα πια οι
Ιταλοί φοβούνται επίθεση ακόμη και στους στρατώνες τους. Κάνουν
απανωτές συσκέψεις και τέλος παίρνουν τη μεγάλη απόφαση. Το
βράδυ της 10ης Μαρτίου 1943 επιβάλλουν απαγόρευση κυκλοφορίας
στην πόλη και την ίδια νύχτα φεύγουν σαν κλέφτες προς τα
Τρίκαλα. Το πρωί της 11ης Μαρτίου 1943 οι Καρδιτσιώτες ξύπνησαν
σε μια πόλη ελεύθερη. Στις 12 Μαρτίου τα τμήματα της Αντίστασης
μπαίνουν συνταγμένα στην πόλη. Γίνεται παλλαϊκή συγκέντρωση,
εκφωνούνται λόγοι και επικρατεί μεγάλος ενθουσιασμός, Η
Καρδίτσα είναι πια η πρώτη ελεύθερη πόλη σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Τον Οκτώβρη του
1943, ύστερα δηλαδή από 10 μήνες, η Καρδίτσα καταλαμβάνεται εκ
νέου, αυτή τη φορά από τους Γερμανούς, οι οποίοι συνεχίζουν την
κατοχή ως το Σεπτέμβρη του 1944.
Η Αντίσταση
συνεχίζει με μεγαλύτερη ένταση τον αγώνα. Η Κυβέρνηση του
Βουνού βρίσκεται στο Πετρίλο. Στη Νευρόπολη λειτουργεί το
Αντάρτικο Αεροδρόμιο. Δίνονται πια μάχες εκ παρατάξεως στα
βουνά, στον κάμπο, ακόμη και μέσα στην πόλη, στη Ριζάβα
(Ριζοβούνι), στο Τσαούσι (Γεωργικό), στο Παλιόκαστρο
(Μητρόπολη), στο σταθμό Φαναριού, με αποκορύφωμα τη «μάχη της
σοδειάς».
Οι Γερμανοί δε
νιώθουν πια ασφαλείς στην Καρδίτσα. Η ανασφάλεια τους
αποθηριώνει και προβαίνουν σε σκληρά αντίποινα στον άμαχο
πληθυσμό με ομαδικές εκτελέσεις πατριωτών, καταστροφές και
εμπρησμούς.
Τον Αύγουστο του
1944 αρχίζει για τους Γερμανούς η αντίστροφη μέτρηση. Τα συνεχή
χτυπήματα των ανταρτών, η γεωγραφική θέση της Καρδίτσας (η πόλη
βρίσκεται σε μικρή απόσταση από τα ʼγραφα), η κατάρρευση του
Ανατολικού Μετώπου και η προέλαση των Ρώσων (που δημιουργούν
κίνδυνο αποκοπής των Γερμανών στα Βαλκάνια), όλα αυτά τους
αναγκάζουν να εγκαταλείψουν την Καρδίτσα τις πρωινές ώρες της
2ας Σεπτεμβρίου 1944. Η Καρδίτσα ελευθερώνεται από την ξένη
κατοχή οριστικά.
Το κείμενο είναι
από το βιβλίο "Εγχειρίδιο Τοπικής Ιστορίας" των
συγγραφέων Γριβέλλα , Καραφύλλη ,
Μαγόπουλου
|
